Panel użytkownika
Nazwa użytkownika:
Hasło:
Nie masz jeszcze konta?
Autor: Piotr Szawdyński
Kurs C++

Pętla do ... while

[lekcja] Rozdział 15. Omówienie pojęcia czym jest pętla, podkreślenie jej znaczenia oraz omówienie pętli do ... while.
Im dalej tym lżej - przynajmniej dla mnie :) Zanim przejdziemy do merytorycznej części niniejszego rozdziału zajmiemy się najpierw czymś dużo ważniejszym, tj. postaram uświadomić Ci jak ważne narzędzie w tym rozdziale poznasz.

Do czego służą pętle?

Pętla w największym uproszczeniu służy do powtarzania instrukcji, które chcemy by się wykonały więcej niż raz bez konieczności ich wielokrotnego pisania w kodzie.
Przykładowo zamiast pisać:
instrukcja1;
instrukcja2;

instrukcja1;
instrukcja2;

instrukcja1;
instrukcja2;
możemy zapisać to samo krócej informując kompilator, że blok instrukcji:
instrukcja1;
instrukcja2;
ma się wykonać np. trzy razy. Operacja powtarzania wielokrotnego wybranych fragmentów kodu jest do tego stopnia istotna w programowaniu, że język C++ udostępnia nam aż trzy rodzaje pętli. Pętle, które poznasz niebawem różnią się drobnymi szczegółami, jednak ich idea jest ta sama - powtarzać wybrane fragmenty kodu.

Co powinniśmy na początek wiedzieć o pętlach?

Pętle są przede wszystkim najpotężniejszym narzędziem w ręku programisty. Dzięki pętlom możemy pisać kod krótszy, czytelniejszy i łatwiejszy w utrzymaniu. Wspomniane cechy są bardzo ważnymi atrybutami dla dobrego programisty. Ma on bowiem tworzyć krótki i zwięzły kod, który będzie jednocześnie łatwy w utrzymaniu.

Składnia pętli do ... while

C/C++
do
{
    //... tu powtarzany kod
} while( warunek_konczacy );

Kod, który ma być powtarzany umieszczamy wewnątrz bloku instrukcji, który jest poprzedzony słowem kluczowym do oraz zakończony słowem kluczowym while. Liczba powtórzeń instrukcji umieszczonych w bloku pętli do ... while jest zależna od warunku kończącego pętlę. Pętla do ... while zakończy się gdy warunek umieszczony w nawiasach zaokrąglonych zwróci wartość false. Istotną cechą pętli do ... while jest fakt, że kod zawarty między słowami kluczowymi do ... while zawsze wykona się conajmniej jeden raz.

Przykłady

Skoro już wiemy w teorii co to jest pętla oraz zapoznaliśmy się jak się formalnie zapisuje pętlę do ... while, to przeanalizuj teraz kilka przykładów, które w praktyce zademonstrują Ci jej działanie. Spróbuj przewidzieć jaki będzie wynik działania każdego z przykładowych programów, a następnie sprawdź czy program zachował się zgodnie z Twoimi przewidywaniami.
C/C++
#include <iostream>
int main()
{
    int ile = 4;
    do
    {
        std::cout << "Napis" << std::endl;
        ile--;
    } while( ile > 0 );
   
    return 0;
}

C/C++
#include <iostream>
int main()
{
    int ile;
   
    std::cout << "Ile razy wypisac napis? ";
    std::cin >> ile;
    if( ile > 0 )
    do
    {
        std::cout << "Napis" << std::endl;
        ile--;
    } while( ile > 0 );
   
    return 0;
}

C/C++
#include <iostream>
int main()
{
    int ile;
   
    std::cout << "Ile razy wypisac napis? ";
    std::cin >> ile;
    int pozycja = 1;
    if( ile > 0 )
    do
    {
        std::cout << "Napis nr" << pozycja << std::endl;
        pozycja++;
        ile--;
    } while( ile > 0 );
   
    return 0;
}

C/C++
#include <iostream>
int main()
{
    int liczba;
    do
    {
        std::cout << "Podaj liczbe 123 aby zakonczyc petle" << std::endl;
        std::cin >> liczba;
        std::cout << "Podales liczbe " << liczba << std::endl;
    } while( liczba != 123 );
   
    std::cout << "Koniec" << std::endl;
    return 0;
}

Zadanie domowe

  • Napisz program, który wczyta liczbę, a następnie wypisze ją na ekranie. Zabezpiecz przed wczytaniem nieprawidłowej liczby. Wykorzystaj do tego celu wiedzę z jednego z poprzednich rozdziałów. Sposób działania programu:
    1. Podaj liczbę
    2. Jeżeli błąd, wróć do kroku 1.
    3. Wypisz liczbę, która została podana.
  • Napisz prosty kalkulator, który będzie potrafił dodawać, odejmować, mnożyć i dzielić. Program ten ma działać następująco:
    1. Wypisuje obecny wynik
    2. Wprowadź liczbę
    3. Wybierz działanie (jeżeli liczba różna od 0)
    4. Wykonaj obliczenia (jeżeli liczba różna od 0)
    5. Wróć do kroku 1.
    6. Jeżeli wprowadzoną liczbą jest 0, zakończ program.
    Przykładowe menu wyboru działania:
    [1] Dodawanie
    [2] Odejmowanie
    [3] Mnożenie
    [4] Dzielenie
    [5] Rezygnuj
  • Zabezpiecz wcześniej napisany kalkulator przed podawaniem niepoprawnych liczb i operacji. Wykorzystaj wiedzę zdobytą z pierwszego zadania pracy domowej niniejszego rozdziału. Zabezpiecz również w analogiczny sposób przed możliwością wyboru nieprawidłowego działania.

Podsumowanie

Przeanalizuj uważnie działanie wszystkich programów z niniejszego rozdziału. Nie rozpoczynaj kolejnego rozdziału jeżeli nie zrozumiałeś działania pętli oraz nie wykonałeś wszystkich zadań z niniejszego rozdziału. Dla początkującego programisty niniejszy rozdział jest pierwszym punktem krytycznym, który koniecznie trzeba opanować zanim zacznie się pisać proste aplikacje.
Poprzedni dokument Następny dokument
Poziom 2 Pseudolosowe liczby całkowite