Zanim postawimy pierwsze kroki
Jest wiele osób, które chcą nauczyć się programowania. Jest wiele osób, które próbują to robić. Jest wiele osób, które zniechęciły się zanim zaczęły programować.
Wybór środowiska programistycznego wraz
z kompilatorem, który będzie nam niezbędny jest bardzo trudną sprawą dla osoby, która chce się nauczyć programowania, a nie ma o tym zielonego pojęcia. W związku z tym, w niniejszym rozdziale zapoznamy się z dostępnymi środowiskami programowania oraz wybierzemy jedno z nich.
Próby przeszłości niechęcią do przyszłości
Jeżeli interesujesz się komputerami od dłuższego czasu to z pewnością kiedyś miałeś już pomysł aby nauczyć się programowania. W czasopismach nie raz pojawiały się darmowe wersje C++ Buildera lub innych środowisk do programowania. Mając piękną wizję przyszłości z entuzjazmem instalowałeś aplikację, po czym po całym dniu walki z nią była ona usuwana z dysku, a piękny plan nauki programowania C++ odchodził w niepamięć. Dziś masz szansę spróbować po raz kolejny swoich sił, lecz tym razem z moim wsparciem w postaci niniejszego kursu.
O programowaniu w C++
Programowanie w języku C++ generalnie sprowadza się do pisania tekstu. Do tworzenia kodu możesz wykorzystywać wyspecjalizowane środowisko programistyczne albo zwykły notatnik tekstowy. Edytor nie jest ważny przy tworzeniu aplikacji w C++ (patrząc z punktu widzenia
kompilatora). Inaczej sprawa ma się w przypadku użytkownika czyli nas - przyszłych lub obecnych programistów. Wyspecjalizowane środowisko programistyczne zapewnia nam komfort pracy z językiem C++ począwszy od podstawowych aspektów takich jak kolorowanie składni czy też automatyczne wcięcia w kodzie, a skończywszy na zaawansowanych mechanizmach do
debugowania aplikacji.
Dostępne środowiska do programowania w C++
Na przestrzeni ostatnich kilku lat mogę powiedzieć, że spotkałem się generalnie z pięcioma środowiskami programowania do C++. Są to:
Wszystkie wyżej wymienione środowiska nadają się do C++, jednak warto wiedzieć coś więcej o każdym z nich.
Środowisko Dev-C++
Program Dev-C++ jest darmowym środowiskiem do programowania w C++. Od kilku lat nie jest on już rozwijany. Edytor tego środowiska jest prosty w użyciu, jednak nie jest wolny od błędów. Dodatkowo przy pierwszym uruchomieniu programu warto dokonać drobnej konfiguracji ustawień programu tak, aby praca z tym środowiska była przyjemniejsza. Program możemy pobrać z Internetu w dwóch wersjach - pierwsza z dostarczonym kompilatorem
GCC od
MinGW, a druga bez. Jeśli jesteś początkującym programistą zalecane jest pobranie środowiska z dołączonym kompilatorem. Środowisko ze względu na swój mały rozmiar jest generalnie skromne - nie przeszkadza to jednak przy wykonywaniu małych projektów, które są nieodłączną częścią nauki programowania. Skromne możliwości edytora Dev-C++ są zaletą dla początkującego programisty, który bez większych problemów odnajdzie się w tym programie. Środowisko to nie zdaje jednak egzaminu na dłuższą metę.
Debugger w tym programie jest praktycznie rzecz biorąc 'martwy', czyli nie ma z niego żadnego pożytku. Aplikacja nie daje nam również możliwości zarządzania kilkoma projektami jednocześnie, przez co proces wytwarzania aplikacji wielomodułowych staje się uciążliwy pod wieloma aspektami, których nawet nie ma sensu przytaczać.
Środowisko wxDev-C++
Pierwszym następcą poczciwego i skromnego Dev-C++ jest wxDev-C++. Środowisko to w przeciwieństwie do swojego poprzednika jest nadal rozwijane. Główną różnicą w stosunku do swojego poprzednika jest możliwość łatwego tworzenia aplikacji okienkowych oraz usunięcie wielu błędów środowiska, które w Dev-C++ potrafią się dość często ukazywać przy standardowych ustawieniach środowiska.
Środowisko o ile ma swoje miejsce na rynku to mimo wszystko sam osobiście z niego nie korzystałem i nie mogę o nim zbyt wiele napisać. Program wxDev-C++ mimo wszystko posiada swoje grono zwolenników i jest również bardzo chętnie używanym narzędziem przez wielu początkujących programistów.
Środowisko Code::Blocks
Kolejnym środowiskiem, któremu chcę poświęcić chwilę uwagi jest Code::Blocks. Tak samo jak w przypadku Dev-C++ program Code::Blocks jest darmowy. Jest on uznawany za następcę Dev-C++. Możliwości Code::Blocks są ogromne i są one zbliżone do sztandarowego produktu firmy Microsoft, tj. Visual C++. Program ten jest stale rozwijany, a jego kod źródłowy jest otwarty. Dużą zaletą tego środowiska jest wieloplatformowość, tj. środowisko to jest dostępne zarówno pod Windowsa jak i Linuksa. Zaraz po zainstalowaniu tego programu, edytor jest praktycznie rzecz biorąc skonfigurowany do pracy, tak więc od razu możemy przystępować do kodowania. Warto też dodać, że środowisko możemy pobrać bez kompilatora lub z kompilatorem
GCC od
MinGW (czyli tak samo jak Dev-C++). Program ponadto posiada możliwość zaimportowania projektów utworzonych w innych środowiskach programowania, co ułatwia się przesiadanie na niego z innego środowiska. Środowisko Code::Blocks może przestraszyć początkującego programistę ogromem opcji do konfiguracji, jednak bardziej doświadczeni programiści docenią to.
Środowisko Borland C++
Jednym z najbardziej mi obcych środowisk programowania jest Borland C++. Nie mogę o tym środowisku wiele dobrego powiedzieć. Za każdym razem kiedy miałem styczność z tym programem w postaci instalacyjnej z czasopism komputerowych ani razu nie udało mi się uruchomić w nim najprostszego programu. Faktem jest, że było to parę lat temu i nie umiałem wówczas programować w C++, jednak kilkugodzinne walki z tym środowiskiem wielokrotnie zniechęciły mnie do nauki tego języka. Jeśli decydujesz się na korzystanie z tego środowiska warto mieć znajomego, który udzieli ewentualnego wsparcia w pierwszym skompilowaniu prostego programu. Program jest objęty licencją i wersja darmowa tego programu (o ile taka jest) zabrania wykorzystywać go do celów komercyjnych. Szczegółowych informacji należy szukać na stronie producenta tego oprogramowania.
Środowisko Visual C++
Nazwa produktu i firmy mówi sama za siebie: Visual C++ firmy Microsoft. Lider w wytwarzaniu aplikacji do zastosowań biznesowych i biurowych, mający niemalże monopol na rynku w wielu dziedzinach informatyki. Środowisko Visual C++ Express jest dostępne za darmo do zastosowań prywatnych jak i komercyjnych. Firma Microsoft dostarcza własny kompilator do tego środowiska. Właśnie w tym środowisku powstają największe projekty na świecie pod Windowsa. Całe środowisko Visual C++ można by długo zachwalać i prawdopodobnie w żadnym aspekcie nie przegra ono z innymi dostępnymi środowiskami do C++ - poza jednym: Visual C++ jest tylko i wyłącznie pod Windowsa, a co za tym idzie osoby zainteresowane pracą pod Linuksem nie skorzystają z niego. Dla programistów zajmujących się programowaniem profesjonalnie jest to najlepsze i najwygodniejsze narzędzie do wytwarzania oprogramowania. Możliwości debuggera są ogromne dzięki czemu namierzanie błędów w wytwarzanym oprogramowaniu staje się dużo łatwiejsze i przyjemniejsze aniżeli w jakimkolwiek innym środowisku programistycznym.
Poza technicznymi ograniczeniami Visual C++ w postaci systemu operacyjnego jest jeszcze kwestia sformułowań w licencji dającej prawa tworzenia oprogramowania do komercyjnego użytku. Na dzień dzisiejszy wersja Visual C++ Express 2008 daje nam możliwość tworzenia komercyjnych produktów bez ponoszenia opłat, jednak warto zapoznać się ze szczegółami licencji instalowanego programu. Kwestia licencji tego produktu została również poruszona na forum, tak więc można również się z tematem zapoznać:
/forum/temat/?id=691.
Jeśli wybraliśmy już środowisko
Po wybraniu środowiska i jego zainstalowaniu pora przejść do dalszego etapu, tj. rozpoczęcia nauki programowania. Kurs ten jest tworzony z myślą o środowisku Code::Blocks z kilku względów:
Zalecane przygotowania
Poniższe kroki są opcjonalne, ale w zależności od wybranego środowiska programowania i programu antywirusowego, mogą Ci znacząco ułatwić życie:
Instalacja Code::Blocks - szybkie wprowadzenie
Instalacja Code::Blocks nie powinna sprawić Ci trudności o ile wybierzesz właściwą wersję instalacyjną. Zwróć szczególną uwagę przy pobieraniu paczki instalacyjnej, aby zawierała ona wcześniej wspomniany pakiet MinGW. Proces instalacji sprowadza się w sumie do uruchomienia instalatora, przeklikania go przyciskiem 'dalej' aż do pomyślnego zakończenia procesu instalacji.
Po zainstalowaniu aplikacji Code::Blocks konieczne jest ponowne uruchomienie komputera.
|
Kolejnym etapem instalacji jest pierwsze uruchomienie Code::Blocks, podczas którego należy wybrać kompilator, który będzie wykorzystywany do tłumaczenia aplikacji z języka C++ do postaci kodu wykonywalnego, tj. aplikacji w postaci pliku exe. Do paczki instalacyjnej Code::Blocks został dołączony kompilator
GNU GCC Compiler i ten też powinien zostać wybrany.
Kompilator domyślny zmienia się poprzez wybranie interesującej nas pozycji z listy, a następnie naciśnięciu przycisku
Set as default. Nazwa domyślnie używanego kompilatora widnieje pod listą kompilatorów - patrz: zrzut ekranu poniżej.
Pozostałe informacje
Po zainstalowaniu wybranego przez siebie środowiska, możesz spokojnie przejść do następnego rozdziału niniejszego kursu. W rozdziale trzecim zapoznasz się z podstawową obsługą Code::Blocks oraz przekonasz się czy instalację przeprowadziłeś prawidłowo. Zanim to jednak nastąpi powinieneś zapoznać się z kilkoma zagadnieniami, które ułatwią Ci naukę programowania.
Pamiętaj, że wszystkie kody źródłowe, które zostaną przytoczone w kursie powinny działać na każdym z wcześniej wymienionych środowisk programistycznych.